اقتباس‌ها

حوزه‌ی رویاها

ییر در خلاقیت
ما در تحلیل خودمان قطعاً باید هرگونه تغییر از سوی کسانی را که بر روی یک اثر اقتباسی کار می‌کنند در نظر داشته باشیم. هیچ‌گاه دو ذهن خلاق شبیه به هم نیستند و هنگام حرکت از سوی یک ذهن به سوی ذهن دیگر، محصول نهایی دچار تغییر خواهد شدȮ این را باید در نظر داشت که وقتی فیلم اقتباس شده کم‌ترین شباهت را به منبع مورد اقتباس داشته باشد، احتمالاً حتی نام آن نیز ممکن است تغییر کند. می‌گویند در هالیوود بارها معناهای رمان مورد اقتباس آن‌چنان دستخوش تغییر می‌شوند که در انتها جв نامی از منبع اصلی برجای نمی‌ماند. هنگامی که از جان فورد درباره‌ی وفاداری‌اش نسبت به رمان خبر چین پرسیده شد این‌گونه پاسخ داد: «من هیچ وقت آن رمان را نخواندم.» یا هنگامی که از ادوارد البی پرسیدند از اقتباس نمایشنامه‌اشȠچه کسی از ویرجینیاولف می‌ترسد؟ راضی بوده یا نه؛ با کنایه پاسخ داد که اگرچه در فیلم مایک نیکولز برخی نکته‌های مهم حذف شده بودند اما از اقتباس نمایش‌نامه‌اش راضی بوده؛ خصوصاْ که شایعه شده بود فیلم‌ساز به دنبال یافتن بازیگری بوده که цقش پسر نداشته‌ی جرج و مارتا را بازی کند (ارنست لمان در نسخه‌ی اول فیلم‌نامه پسری را نشان داده بود که دست به خودکشی می‌زند اما نیکولز آن را رد کرد).

سینمایی بودن بالقوه‌ی اثر ادبی
رناتا آدلر نویسنده و منتقد سینما معتقد است: «نباید اشتیاق داشت که هر نوشته‌ای را می‌شود به فیلم تبدیل کرد»؛ درواقع برخی آثار نسبت به آثار دیگر اقتباس‌پذذیری بیش‌تری دارند. در فیلم اقتباس (۲۰۰۲) بخش زیادی از طنز فیلم از آن‌جا می‌آید که شخصیت فیلم‌نامه‌نویس نمی‌تواند داستان را در کتابی بیابد که استخدام شده تا آن را اقتباس کند. بسیاری از اقتباس‌ها که از رمان‌ها و داستان‌های کوتاه هنری جیمز انجام شده به خاطر شخصیت‌های پیچیده، تنگناهای اخلاقی و قابلیت‌‌های بصری آثار وی در تقابل با سبک نویسندگی انتزاعی، تحلیلی و به نوعی پیچیده‌ی جیمز قرار می‌گیرند. در عوض سبک نوشتاری ساده و به هم پیوسته‌ی ارنست همینگوی به وضوЭ سینمایی‌تر است. او توصیف‌ها را به حداقل می‌رساند و به عنوان نویسنده کم‌تر پیش می‌آید که قضاوت خودش را روی کاغذ بیاورد. مثل این است که او گزارشگری است که وظیفه‌اش روایت بی‌چون و چرای رخداد‌ها است. سبک نوشتاری همینگو׌ به نوعی بسیار شبیه به فیلم‌نامه‌هایی است که بدون احساس نویسنده روی کاغذ می‌آیند تا تبدیل به تصاویری بشوند که قرار است بیننده آن‌ها را تماشا کند. به عبارت دیگر وقتی نویسنده از متن غایب است، خواننده یا بیننده زیر یوغ نویسنده قرار ندارد ш شخصیت‌ها به‌طور طبعی عمل می‌کنند و تحیلی آن اثر نیز «بی‌واسطه» انجام می‌پذیرد. سام وود در زنگ‌ها برای که به صدا در می‌آیند (۱۹۴۳) در واقع تصاویر کلامی همینگوی را به فیلم برمی‌گرداند. شاید به همین دلیل بود که همینگوی از اقتباس این رمانش برای تبدیل شدن به یک فیلم سینمایی رضایت داشت.

کانال تلگرام ماهنامه سینمایی فیلم:

https://telegram.me/filmmagazine